Orantının Özelikleri
1:Bir orantıda içler çarpımı,dışlar çarpımına eşittir.
a = c a.d = b.c 2 = 4 2.6 = 3.4
b d 3 6 12 = 12
2:Bir orantıda dışların yerleri değiştirildiğinde orantı bozulmaz.
a = c d = c 2 = 4 6 = 4 6.2 = 3.4
b d b a 3 6 3 2 12 = 12
3:Bir orantıda oranların her ikisinde de payların ve paydaların yerleri değiştirilirse orantı bozulmaz.
a = c b = d 2 = 4 3 = 6 3.4 = 6.2
b d a c 3 6 2 4 12 = 12
4:Bir orantıda içlerin yerleri değiştirildiğinde orantı bozulmaz.
a = c a = b 2 = 4 2 = 3 2.6 = 3.4
b d c d 3 6 4 6 12 = 12
Örnek:
1: 5 = X 8.X = 5.24 8X = 120 X =120
8 24 8
X = 15
· Orantıyı oluşturan oranların çarpma işlemine göre tersleri de orantılıdır.
· Bir orantıda oranlar sadeleştirilebilir veya genişletilebilir.
Bir orantıda paydaların toplamı, payların toplamına oranlandığında orantı sabiti değişmez
İki oranın içler çarpımı dışlar çarpımına eşit ise orantı oluşturur.
4 16
—— ——
5 20
4 × 20 = 5 × 16
80 = 80 o halde
4 16
—— = —— orantıdır.
5 20
2.Oranların tersleri alınabilir.
a c b d
―― ―― ⇒ ―― ――
b d a c
3.İçler veya dışlar yerdeğiştirebilir.
a c a b
—— —— ⇒ —— ——
b d c d
4.Bir orantıda payların toplamı ( veya farkı) paya , paydaların toplamı ( veya
farkı ) paydaya yazılırsa oran değişmez.
a c a + c a - c
—— = —— = k ise ———— = k ———— = k
b d b + c b - d